Ronald Ruseler, balletdanser van de geest – 2010
Tekst ter gelegenheid van de jubileumtentoonstelling ‘Maaltijd der Vrienden’ in RC de Ruimte, IJmuiden.
De tentoonstelling bestond uit:
A ‘De Zalen’ met beeldende kunst.
B ‘De Leestafel’ met literaire en illustratieve bijdragen.
Als journalistiek schrijver over de danskunst kan ik op het eerste gezicht weinig beginnen met het prozaïsche gegeven dat iemand zestig jaar wordt. Er valt natuurlijk genoeg aardigs over Ronald te zeggen, maar dat is geschikter voor een vriendenboek dan voor een literaire leestafel. Wat ik had kunnen schrijven is dat ik Ronald al zesenveertig jaar ken, aanvankelijk als de vriend van Margreet, de zuster van mijn vriendje van weleer. En dat ik in de loop van de jaren Ronald ben gaan zien als vriend. Een die ik waardeer omdat hij zo jeugdig enthousiast kan zijn en altijd een hartelijke gastheer of een beminnelijke gast is. Simpel gezegd; een sympathieke vent die zijn hart op de goede plek draagt. Daarbij belezen is, veel weet van (kunst)geschiedenis en behept is met een bijna Frans joie de vivre. Als schilder, kunstorganisator en scribent fleurt hij bovendien Haarlem op. Tot slot had ik ons dramatische verschil in lengte gememoreerd om eraan toe te voegen dat die kloof afdoende overbrugd wordt door een overeenkomstig begrip en gevoel voor de dingen in de wereld.
Bij een vriendenboek had ik met bovenstaande woorden kunnen volstaan. Nu moest ik op zoek naar een bijzondere invalshoek. Eigenlijk dient die zich als vanzelfsprekend aan in zijn kunstenaarswerk. Dat oeuvre kan beschouwd worden als een consistent web van ervaringen, opgedaan tijdens de reizen die hij samen met Margreet ondernam: door Alaska, daarvoor in Japan, weer daarvoor in Australië, en zo voort, en zo verder. Reizen naar verre oorden waarvan Ronald zijn ervaringen – wat hij ziet, hoort, ruikt, voelt en meemaakt – opslaat en vervolgens in zijn atelier ‘reconstrueert’, door zijn kwast te dopen in bonte indianenkleuren, door zijn herinneringen te collectioneren in kunstkoffers; die dus geen kleren bevatten, maar vleugjes uitheems.
Zijn reis moet de aardbol gaan omvatten. Een klassieke Grand Tour die uitloopt op een Tour du Monde ofwel een ware tour en l’air, zo’n gedraaide luchtsprong van een balletdanser. Na de afzet vanuit een demi plié in Haarlem ging het eerst en galoppe door diverse Europese landen, Frankrijk, Italië, vervolgens en chassé naar IJsland en van daar uit met grands jeté’s door de Verenigde Staten. Met sierlijke cabrioles doorkruiste hij Mexico, tiptoede door Midden-Amerika, schoot met jazzy slides door Peru, sprong hiphoppend over de Galapagos eilanden om al tappend via Vuurland met een acrobatische salto in Nederland te belanden. Back home. Haarlem dient daarbij als magisch centrum in dit imaginaire reisuniversum, de plaats waar hij telkens naar toe terug keert.
Zo bekeken is Ronald een ware balletdanser, al draait hij zijn tours niet zozeer vanuit zijn benen, maar vooral in de geest. Zijn hang naar de natuur, naar het ongerepte landschap en de onbestemde overgang van land in zee, naar plekken waar het verleden in rudimenten terug te vinden is, maakt hem bovendien tot een neo-romantische balletdanser – een die zijn parcours aflegt met respect voor het verleden en daar toch een eigentijdse draai en zwierigheid aan meegeeft. Daarbij toont Ronald zich ook nog een galante cavalier die zijn dame sierlijk met zich meevoert. Tegenover een dergelijke danseur noble past mij slechts een elegante référence. En natuurlijk de wens dat hij zijn tours en l’air tot in lengte van dagen blijft draaien.
Isabella Lanz
Lanz is schrijver over danskunst en publiceerde o.a.:
– Toer van Schayk. Drie dimensies in dans.
– Een tuin met duizend bloemen : een monografie over het werk van Jiri Kylian : 20 jaar Nederlands Dans Theater (1975-1995)